Historia szkoły

Początki edukacji należy upatrywać w przykościelnej szkole w Kucharach, o której niewiele dowiadujemy się ze źródeł historycznych. Natomiast urządzenie tutejszej szkoły podjęto w pierwszej połowie lat 30. XIX wieku. W roku 1834 sporządzono wykaz mieszkańców wsi (Kuchary, Podlesie, Popówek), którzy należeli do „towarzystwa szkolnego”. Członkowie towarzystwa, w tamtych latach mieli płacić składki na szkołę i nauczycieli, m. in. w postaci zboża. Wśród nauczycieli, znajdujemy takie nazwiska, jak: Antoni Podliński, Antoni Koschula, Ludwik Zboralski (nauczyciel domowy), Leopold Biedowicz. W ówczesnych latach do zabudowań szkolnych, oprócz budynku szkoły należała, także obora, „według mapy Kuchar z 1846 roku szkoła stała po północnej stronie drogi do Podlesia, biegnącej po północnej stronie cmentarza grzebalnego. Była ona rozplanowana na rzucie prostokąta wydłużonego ze wschodu na zachód, a po jej stronie północnej stała zapewne niewielka obora.” (Kuchary, Macew, Popówek dawniej i dziś, St. Małyszko, 2019). W kolejnych latach, członków towarzystwa przybywało. W roku 1865, należało do niego 144 głów rodzin z Kuchar, Podlasia, Popówka i Macewa (Macew dołączył w tym roku, wcześniej należąc do towarzystwa szkolnego w Jedlcu). Wspomniany wcześniej nauczyciel, Leopold Biadowicz, zmarł w 1890 roku i został pochowany na terenie dzisiejszego kościoła parafialnego. Do dzisiaj zachował się pamiątkowy nagrobek tego nauczyciela.

Podejrzewa się, że około 1893 roku, został postawiony nowy budynek szkoły, murowany z cegły, piętrowy. Od tego czasu też, funkcjonowała Katolicka Elementarna Szkoła. W źródłach historycznych, nie ma mowy o tym, jak wyglądała nauka w szkole w Kucharach w początkach XX wieku.

Okres I wojny światowej, nie był łatwy dla szkoły. Najbardziej doskwierały mroźne zimy, które powodowały przerwy w nauce, z racji tego, że w szkole brakowało opału, a okna i drzwi, nie były wystarczająco szczelne. W latach 1915-1918, w szkole uczyło się około 160 uczniów. Nauczycielem  był wtedy Rohde do 1919 roku. Od marca tego roku, zaczęto uczyć w języku polskim. A nauczycielami byli: kierownik szkoły oraz Maria Chojnacka. Następnie, w 1922 roku nastąpiła kolejna zmiana kierownika i nauczyciela, został nim Franciszek Rnehtalerz.  Pod jego rządami, podjęto się prac naprawczych, odmalowania pomieszczeń w budynku szkoły. Wsparcia udzielił w tym czasie również Dozór Szkolny, składający się z mieszkańców wsi. W tym samym roku, w szkole powstał chór. W 1923 roku, uczniowie uczęszczali na zajęcia szkolne, co drugi dzień. Po ówczesnym kierowniku szkoły, pod koniec 1922 roku, nastąpiła kolejna zmiana. Funkcję tą objęła, nauczycielka, Maria Chojnacka, którą w 1924 zastąpił L. Wojtasik. Nauczycielami byli Wacław, nazwisko nieznane oraz Edward Szcześniewski. Obecni nauczyciele uczestniczyli w konferencjach i wygłaszali referaty. W listopadzie 1926 roku, w szkole odbyła się konferencja rejonowa, na którą przybyło 12 nauczycieli. Podczas konferencji, ówczesny kierownik przeprowadził lekcję pokazową z gimnastyki.

Jak wynika z Kroniki szkolnej, w latach 1914-1931, w szkole uczyło się 110. W 1920 roku funkcjonowały trzy klasy. W kolejnych latach dzieci przybywało. I w roku 1923/1924 były już cztery oddziały. Od 1925 roku, następowały kolejne zmiany kadry pedagogicznej, E. Szczęśniewskiego zastąpił Marpert, na miejsce, którego rok później przyszedł Ignacy Świniarski. Tego, również po roku, zastąpiła Aleksandra Semkiewiczówna. A w 1929 roku, na jej miejsce przyjęto Helenę Zajączkówną. Szkoła pozyskała również nauczyciela o nazwisku Stachowiak. W 1933 roku, kierownikiem szkoły został Stanisław Kraszkiewicz.

W latach międzywojennych organizacja roku szkolnego kilkukrotnie ulegała zmianie. Rok szkolny rozpoczynał się zazwyczaj w sierpniu i czasie trwania, następowały cztery przerwy, tzw. wakacje kartoflane. Dopiero w 1929 roku, wprowadzono zarządzenie, iż rok szkolny rozpoczyna się 1 września, a wakacje przypadają na miesiąc lipiec i sierpień. Rozporządzenie to, mówiło także o tym, że każdy uczeń musi posiadać własne podręczniki do nauki. Od marca 1932 roku, wprowadzono siedmioletni obowiązek szkolny, a także podział roku szkolnego na półrocza.

Przed II wojna światową do grona pedagogicznego dołączyła Helena Borkowska. Jednak czas II wojny, był czasem dużych zmian w szkole. Prawo nauki miały tylko dzieci pochodzenia niemieckiego, a do nauki zatrudniono trzech niemieckich nauczycieli. Pod koniec wojny, na ziemiach szkolnych został utworzony niemiecki cmentarz. W lutym, 1945 roku podjęto poczynania, aby przywrócić naukę w szkole. Do pracy wróciła H. Borkowska, która zastała szkołę w bardzo złym stanie. W tym czasie, do szkoły zapisano blisko 96 uczniów. Został również utworzony komitet „Opieki Rodzicielskiej”, a mieszkańcy Kuchar raz w miesiącu przekazywali drobna kwotę na rzecz szkoły. Przystąpiono więc do prac porządkowych, ważnym wydarzeniem dla całej społeczności było postawienie i poświęcenie krzyża, na terenie ogródka szkolnego. W szkole oprócz nauki dla dzieci, zorganizowano również kurs dla młodzieży dorosłej. Do grona nauczycieli dołączyła Mieczysława Gajewska. W latach powojennych, przykładano dużą uwagę do działania Polskiego Czerwonego Krzyża, organizowano mimo trudności uroczystości takie jak, Dzień Matki czy jasełka. Sporą uwagę przywiązywano więc nie tylko do nauki, ale także do uroczystości szkolnych, czy państwowych, udzielano się w życiu kulturalnym, a także odbywało się wiele wycieczek szkolnych. Po 1947 roku liczba uczniów uczęszczających do szkoły zaczęła spadać. W 1948 szkoła zyskała ¼ ha ziemi od jednego z właścicieli majątku. Zajęcia szkolne w tym czasie, oprócz budynku szkolnego, odbywały się także w tzw. Odwachu, położonym blisko szkoły. W 1959, kierownictwo szkoły objął Stanisław Turkowski. Dwa lata później, jako nauczycielkę przyjęto Krystynę Pitz, a w kolejnych latach Wandę Kania, która w 1966 roku została kierownikiem szkoły. Wśród nauczycieli wyróżnić można: Mirosławę Krzykos, Marię i Kazimierza Lipińskich, Mirosława Bonowicz, M. Lewicka i Bogdana Kanię, od 1968 kierownika szkoły. W 1967/1968 roku w szkole pracowało pięciu nauczycieli, nastąpiły kolejne zmiany i do grona pedagogicznego dołączyli Antoni i Barbara Foligowscy, Krystyna Raniszewska i Maria Chudy.

W kolejnych latach XX wieku, sytuacja szkoły była nie najlepsza, brakowało sprzętu, a stary był w fatalnym stanie. Dopiero w 1966 roku przystąpiono do remontów i doposażenia szkoły.  W latach tych, przybywało także uczniów w szkole, liczba ta wzrosła do 150. W roku 1967/1968 utworzono również klasę VIII.

W roku 1973, mimo protestu miejscowej społeczności, szkoła przestała być ośmioklasowa. Do Kuchar uczęszczały tylko dzieci klas I-III, uczniów z wyższych klas dowożono autobusem do pobliskiego Jedlca. W związku z tym, część nauczycieli również podjęła pracę w pobliskich szkołach. W tym samym roku, kierowniczką została Wanda Kania. Zatrudniono również Danutę Trzepacz. W 1976/1977 roku nastąpiła kolejna zmiana organizacyjna, dzieci dotąd dowożone do Jedlca, zaczęto dowozić do Kościelnej Wsi. Szkoła w Kucharach, z niewielka ilością dzieci, była w tym czasie wspomagana m. in. przez Koło Gospodyń Wiejskich. W kolejnych latach, prace w szkole podjął Jacek Król. Od 1980 roku, rozpoczęto remont szkoły i z budynku Odwachu do szkoły zostało przeniesione przedszkole, utworzone prawdopodobnie w 1955 roku. W pracach w szkole pomogła również Rada Sołecka. Od 1981 roku, prowadzono już naukę w klasach I-IV, a zamiast przedszkola utworzono „zerówkę”. Liczba uczniów wzrosła. W latach 1984-1987 dokonano rozbudowy szkoły. Działał w tej sprawie Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły, powołany w 1983 roku, przez mieszkańców Kuchar i Macewa. Dobudowano gmach, połączony ze starym budynkiem i składający się m. in. z sal lekcyjnych, pokoju dyrektora, nauczycieli, szatni, piwnic. Następnie postawiono także nowe ogrodzenie. W 1990 roku dokonano także remontu starej części szkoły. W czasach rozbudowy szkoły, uczęszczało tu około 60 uczniów. Następnie w roku szkolnym 1987/1988 powróciła ośmioklasowa szkoła i liczba uczniów w kolejnych latach wzrosła do ponad 100.

W latach 80. XX wieku, znacznie wzrosła liczba zatrudnianych nauczycieli. W gronie pedagogicznym znaleźli się: Wanda Kania (dyrektor), Barbara Wojtczak, Krystyna Raniszewska, Mirosława Kwas, Barbara Foligowska, Danuta Gilak, Krystyna Gwiazdowska, Bogdan Kania, Iwona Kania, Irena Skowrońska, Grażyna Szczepańska. W 1986 roku zlikwidowano stanowisko dyrektora tutejszego przedszkola, które zaczęło podlegać pod miejscową szkołę. W kolejnych latach, następowały kolejne zmiany wśród rady pedagogicznej, od 1990 roku religię prowadził ksiądz Wacław Jeszke. Rok później przyjęto Jarosława Komorniczaka i Krystynę Fabisiak. W tym samym roku, nastąpiła także zmiana dyrekcji, Wanda Kania przeszła na emeryturę, a na jej stanowisku, zastąpiła ją Irena Skowrońska. Pracę w szkole podjęła również Kamila Kajdaniak.

Lata 80. i 90. XX wieku, jest to czas organizacji wielu wycieczek szkolnych i udziału w obozach (w Gołuchowie i Dobrocicku), a także w zawodach sportowych, konkursach przedmiotowych i przeglądach. Wycieczki zorganizowano m. in. do Wrocławia, Kalisza, Częstochowy, Doliny Kłodzkiej, Poznania, Kórnika, Rogalina czy Krakowa. Prężnie działała w szkole także drużyna zuchów i ZHP, która zdobywała nagrody na Festiwalach Piosenki Zuchowej, a także Spółdzielnia Uczniowska „Pszczółki”, SKO oraz zespół taneczno-muzyczny „Barwiny”. Uczniowie odnosili również sukcesy w konkursach plastycznych, a także sportowych (biegi, trójbój lekkoatletyczny). W roku 1989 szkoła zyskała komputer do pracowni komputerowej.

Kolejne lata to kolejne zmiany w kadrze pedagogicznej. W roku szkolnym 1997/1998 w szkole zaczął pracę Zenon Moczydłowski, następnie katechetka Jolanta Matuszczak. W 1999 roku, w skład rady pedagogicznej oprócz wyżej wymienionych nauczycieli, wchodzili także: dyrektor Irena Skowrońska, Ewa Banach, Barbara Foligowska, Krystyna Gwiazdowska, Iwona Kania, Mirosława Kwas, Krystyna Raniszewska, Kamila Skowrońska, Barbara Wojtczak i tutejszy ksiądz Paweł Frąckowiak. W dalszych latach zatrudniono: Arletę Skowrońską, Ewę Szulc i Lidię Trocha. W 2002 roku, dyrektorem szkoły został Jacek Król, na stanowisku pozostał do 2015 roku.

W grudniu 1998 roku Rada Gminy Gołuchów powołała Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kucharach. W latach 1999-2001 do szkoły uczęszczało około 80 uczniów i około 25 dzieci do przedszkola. Niestety w wyniku reformy szkolnej, utworzenia gimnazjum, zlikwidowano z czasem klasę VII i VIII, a co za tym idzie, dzieci było mniej. Warto wspomnieć, iż na początku XXI wieku, doposażono pracownie komputerową w nowy sprzęt, przyłączono nowe łącza internetowe, a także przebudowano kotłownię szkolną, na gazową. Szkoła nadal mogła pochwalić się sporymi sukcesami sportowymi, kulturalno-artystycznymi, czy naukowymi. Jeśli chodzi o konkurencje sportowe, osiągnięto wysokie wyniki w: tenisie stołowym (na szczeblu gminnym, powiatowym), biegach przełajowych (na szczeblu gminnym, powiatowym, wojewódzkim), lekkiej atletyce. Uczennica Monika Dziuba (obecnie nauczycielka wychowania fizycznego w szkole) osiągała wysokie wyniki w konkurencjach biegowych, zarówno w gminie, powiecie, jak i w województwie. Sukcesy osiągano również w konkursach plastycznych, a także turniejach wiedzy. Na szczególne wyróżnienie zasługują Ogólnopolski Turniej Wiedzy o Bezpieczeństwie Ruchu Drogowego oraz Turniej Wiedzy Pożarniczej (na szczeblu gminnym, powiatowym, rejonowym), a także Konkurs Pięknego Czytania. Były to lata, w których również stawiano na poznawanie kraju. Zorganizowano wycieczki, m. in. do Torunia, Gdańska, Malborka, Poznania, Wrocławia. Szkoła angażowała się w imprezy związane z ekologią, brano udział w tygodniu ekologicznym, czy Dniach Ziemi. W 2004 roku, szkołę odwiedził biskup pomocniczy Teofil Wilski.

Szkołę w tych latach, cały czas starała się wspierać miejscowa społeczność. Rada Rodziców organizowała bale i inne imprezy, z których dochód przeznaczano na rzecz szkoły. Wśród mieszkańców pojawiły się pierwsze sygnały o możliwości likwidacji szkoły przez gminę. W roku 2013, w szkole uczyło się zaledwie 25 uczniów. Dwa lata później, Rada Gminy Gołuchów podjęła decyzję o likwidacji szkoły. Społeczność lokalna, była przeciwna temu postępowaniu. Niedługo potem utworzono w Kucharach Stowarzyszenie Wspierania Wsi „Wspólne Dobro”, które przejęło prowadzenie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego. Także miejscowy ksiądz, Paweł Frąckowiak, miał w tym swój udział. Dyrektorem wówczas została Elżbieta Włodarz, grono pedagogiczne pracujące wcześniej w całości zrezygnowało pracy w tutejszej szkole. A wśród nowych pedagogów znaleźli się: Grzegorz Chraplak, Monika Cieślak, Karolina Dudycz, Monika Dziuba, ksiądz Paweł Frąckowiak, Natalia Góralczyk, Justyna Janiak, Dorota Janiak-Jamroziak, Aleksandra Jaźwiec, Paulina Koralewska, Sara Kupsz, Mateusz Ledzianowski, Daria Lewicka, Monika Linkowska, Magdalena Mania, Patrycja Marczak, Marta Nowicka, Aleksandra Płaczek, Beata Racz, Natalia Simonenko-Żelazińska, Monika Spaleniak, Martyna Staszek, Paweł Szpulecki, Elwira Trzebniak, Agnieszka Walczak, Natalia Walczak, Natalia Walczak, Patrycja Wojciechowska, Bożenia Wojtysiak, Daria Wykrota. I tak od 2015 roku w szkole podjęto wiele nowych inicjatyw. Zaczęto organizować festyny integracyjne, „Andrzejkową noc z książką”, półkolonie letnie i zimowe, brano udział w akcjach charytatywnych, wprowadzono naukę języka hiszpańskiego. W szkole utworzono również drużynę „Rugby-Tag”, prowadzoną przez Kingę Kurpan, która odniosła sukcesy sportowe. W kolejnych latach przybywało w szkole dzieci niepełnosprawnych, w związku z tym zatrudniono logopedę, psychologa, i w kolejnych latach pedagoga szkolnego. Nadal dużą uwagę skupia się na integracji dzieci niepełnosprawnych.  Zorganizowano także dwukrotnie, pierwszą w Polsce „Kucharską Grę Wiejską”. Stowarzyszenie oraz społeczność szkolna, organizowała również charytatywny „Bieg do Kamienia”. Impreza cieszyła się dużym powodzenia nie tylko wśród pobliskich mieszkańców, a cały dochód przeznaczony był na utrzymanie szkoły. Wzorem ubiegłych lat, uczniowie osiągają sukcesy na zawodach sportowych, konkursach przedmiotowych, na wyróżnienie zasługuje udział w Turniejach Wiedzy Pożarniczej oraz Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym. W 2018 roku szkoła zyskała nowe tynki elewacyjne, sukcesywnie prowadzone są również prace remontowe wewnątrz i wokół budynku, a także doposażone są poszczególne pracownie w nowy sprzęt i pomoce naukowe. W 2019 roku do szkoły uczęszczało 63 uczniów, a do przedszkola 15. W sierpniu 2019 roku, stanowisko dyrektora szkoły objął Krzysztof Czajka. Grzegorz Jenerowicz został natomiast wicedyrektorem placówki.

Warto dodać, iż w budynku szkoły, w „starej części”, od 1996 roku funkcjonują Warsztaty Terapii Zajęciowej, które obecnie prowadzi Stowarzyszenie „Mieszkańcom Gminy Gołuchów”. Warsztaty przeznaczone są dla około 20 uczestników niepełnosprawnych intelektualnie.